OUR BLOG

23 Jan 2019

Priorat, πως χτιζεται ενα brand παγκοσμιας εμβελειας στο χωρο του Οινου

Του Σπύρου Μπλάτσιου* 

Το Priorat είναι μία από τις δύο οινικές περιοχές της Ισπανίας που φέρουν την ανώτερη ισπανική ονομασία προέλευσης Denominació d’Origen Qualificada (DOQ) και αναφέρεται στα κρασιά που παράγονται στην κομητεία Priorat, της επαρχίας Tarragona, στα νοτιοδυτικά της Καταλονίας (η άλλη περιοχή με αυτή την ονομασία προέλευσης είναι η Rioja). Η ονομασία Priorat είναι Καταλανική λέξη, και είναι αυτή που εμφανίζεται πιο συχνά στις ετικέτες κρασιού, ενώ το Καστιλιάνικο ισοδύναμο είναι το Priorato.  Αυτή η ονομασία προέλευσης καλύπτει 11 δήμους της περιοχής και παράγει κυρίως ερυθρούς οίνους. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ένα μοναδικό terroir ηφαιστιογενούς εδάφους με μαύρο σχιστόλιθο και χαλαζία που είναι γνωστό ως llicorella[1].

 

Αμπέλι στο Priorat

Οι βασικές ποικιλίες της περιοχής είναι η Granacha Tinta (Grenache Noir) και η Cariñena (Carignan). Πέρα από αυτές καλλιεργούνται και οι ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Syrah και Merlot. Το ζεστό και ξηρό κλίμα της περιοχής, το φτωχό έδαφος και τα μεγάλης ηλικίας αμπέλια συντελούν στις χαμηλές αποδόσεις σε κρασί, κάτω από 100 κιλά σταφυλιού ανά στρέμμα, ενώ στην υπόλοιπη Ισπανία ο μέσος όρος είναι πάνω από 500 κιλά σταφυλιού ανά στρέμμα. Αυτές όμως οι χαμηλές αποδόσεις ευνοούν την ποιότητα του παραγόμενου οίνου και έτσι τα κρασιά της περιοχής από τη δεκαετία του ’90 και μετά είναι συνώνυμα της υψηλής ποιότητας.

 

Carignan – μια κύρια ποικιλία του Priorat

πηγή: Wine Cuentista

 

Οι πρώτες καταγεγραμμένες αποδείξεις της καλλιέργειας σταφυλιών και της παραγωγής κρασιού στην περιοχή χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα, όταν οι μοναχοί από την Καρθούσιας Μονής της Scala Dei, που ιδρύθηκε το 1194, εισήγαγαν την καλλιέργεια της αμπελοκαλλιέργειας στην περιοχή. Η ηγουμένη της Μονής κυβερνούσε ως φεουδάρχης τα επτά χωριά της περιοχής, που έδωσαν το όνομα Priorat. Οι αμπελώνες έμειναν κάτω από την ιδιοκτησία της Μονής για αιώνες μέχρι που το 1835 όταν απαλλοτριώθηκαν από το κράτος και διανεμήθηκαν στους μικροκαλλιεργητές.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, το παράσιτο φυλλοξήρα φτάνει στην Ισπανία και καταστρέφει τους αμπελώνες της περιοχής, προκαλώντας οικονομική καταστροφή και μεγάλη μετανάστευση του πληθυσμού. Πριν χτυπήσει τη φυλλοξήρα, η περιοχή του Priorat είχε περίπου 5.000 εκτάρια αμπελώνων (50.000 στρέμματα). Για πολλά χρόνια η περιοχή είχε σβηστεί από τον οινικό χάρτη της Ισπανίας. Οι πρώτες αναφυτεύσεις ξεκίνησαν δειλά στη δεκαετία του 1950. Η ονομασία προέλευσης DO Priorat δημιουργήθηκε επίσημα το 1954. Η έδρα του ρυθμιστικού φορέα της ήταν αρχικά η πόλη Reus, περίπου 30 χλμ. ανατολικά της αμπελουργικής περιοχής, αντί της ίδιας του Priorat. Το πρόβλημα ήταν όμως ότι η περιοχή παρήγαγε χύμα κρασιά μαζικής παραγωγής και ελάχιστες ποσότητες εμφιαλωμένου.

Αυτό κράτησε μέχρι τη δεκαετία του 1980. Τότε στο Priorat κυριαρχούσαν το οινοποιείο Scala Dei και διάφοροι συνεταιρισμοί που παρήγαγαν κυρίως χύμα οίνο, αλλά κάθε χρόνο αμπελώνες εκριζώνονταν και αντικαθίσταντο από ελαιώνες και αμυγδαλιές.

 

Η μεγάλη αλλαγή ήρθε όταν ένας παραγωγός που πίστευε στις δυνατότητες της περιοχής, ο  René Barbier ο οποίος ως τότε δούλευε σε οινοποιεία της περιοχή της Rioja, αγόρασε γη για να στήσει αμπελώνες στο Priorat το 1979, πεπεισμένος για τις δυνατότητες της περιοχής. Σε αυτό το στάδιο, είχαν απομείνει μόνο 600 εκτάρια αμπελώνων Priorat.

 

Φωτό: Rene Barbier (δεξιά)

Πηγή: Early 64

Ο Barbier από πολύ νωρίς κατάλαβε ότι από μόνος του δε θα μπορούσε να ανεβάσει τη οινική φήμη της περιοχής, κυρίως λόγω της έλλειψης οράματος από τους οινοποιούς της παραγωγής αλλά και από την έλλειψη ανταγωνισμού, οπότε  προσκάλεσε κι άλλους παθιασμένους αμπελουργούς και οινοπαραγωγούς να επενδύσουν στο Priorat με σκοπό τη δημιουργία τοπικών κρασιών υψηλής ποιότητας.

Στα επόμενα χρόνια σχηματίστηκε μία ομάδα 5 παραγωγών που δημιούργησαν αντιστοίχως 5 νέα κτήματα τα Clos Mogador, Clos Dofí (τώρα ονομάζεται Finca Dofí), Clos de L’Obac, Clos Martinet και Clos Erasmus οι οποίοι αγόρασαν γη και έφτιαξαν νέους αμπελώνες. Τα τρία πρώτα χρόνια της παραγωγής μοιραζόταν μάλιστα το ίδιο οινοποιείο στο Gratallops. Η ομάδα αυτή εισήγαγε σύγχρονες τεχνικές οινοποίησης (όπως τα μικρά νέα γαλλικά δρύινα βαρέλια), χρησιμοποίησε ευρέως γαλλικές ποικιλίες όπως το Cabernet Sauvignon, το Syrah και το Merlot και υιοθέτησε τον όρο Clos που δανείστηκαν από τη Γαλλική οινική παράδοση και σημαίνει “προστατευόμενος” ή “τειχισμένος” αμπελώνας για τα κτήματά τους.

Τα κτήματα αυτά έλαβαν έντονη διεθνή προσοχή και υψηλές βαθμολογίες για την εξαιρετική ποιότητα των κρασιών τους στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Από το 1993 ένας από τους παραγωγούς, ο Palacios, ξεκίνησε να παράγει ένα κρασί με την ονομασία L’Ermita που προέρχεται από πολύ παλιά αμπέλια Priorat, γεγονός που αύξησε το ενδιαφέρον για τη χρησιμοποίηση των παλαιών αμπελώνων της περιοχής για την παραγωγή κρασιών με πιο σύγχρονο στυλ. Ο ρυθμιστικός φορέας μεταφέρθηκε από το Reus στην Torroja del Priorat το 1999. Οι αρχές της Καταλονίας ενέκριναν το ύψος της προτεραιότητας από DO (ονομασία προέλευσης) σε DOQ (Ποιοτικής Ονομασίας Προέλευσης) το 2000, αλλά η επιβεβαίωση σε εθνικό επίπεδο από την ισπανική κυβέρνηση στη Μαδρίτη ήρθε στις 6 Ιουλίου 2009.

 

L’ermita: ‘Ισως ο πιο διάσημος οίνος του Priorat

Πηγή: Wineanorak

 

Σήμερα, 30 χρόνια μετά από τις πρώτες οινοποιήσεις της ομάδας των 5 στην περιοχή, οι επενδύσεις που έγιναν από νέους παραγωγούς (Ισπανούς αλλά και Γάλλους) αύξησαν τους αμπελώνες του Priorat σε 1900 εκτάρια και δημιουργήθηκαν περίπου 90 νέα οινοποιεία (και υπάρχουν πλέον 600 καλλιεργητές).

 

Μεταξύ των νέων οινοποιών, αρκετοί παραγωγοί έχουν υιοθετήσει τον όρο Clos στο όνομά του κτήματός τους για να υπερασπιστούν το branding της περιοχής.

 

Όλοι οι νέοι παραγωγοί όμως σέβονται τις βασικές αρχές που έθεσε η ομάδα των πέντε αρχικών παραγωγών και συνεχίζουν να επιμένουν στις χαμηλές αποδόσεις και στις σύγχρονες τεχνικές οινοποίησης.

Το επιτυχημένο branding οδηγεί σε premium τιμές.

 


 

[1] Wikipedia, Priorat (DOQ)

* Ο Σπύρος Μπλάτσιος είναι συνεργάτης της TROPOS Wine Times. Περισσότερα για την άποψη του για το κρασί μπορεί κανείς να δει στο https://vinologio.blogspot.com/

 

 

tropos-wine-times

All about Wine & Vine. Wine reviews, rates, expert tips, recipes, restaurants, news, videos & more. Tropos Wine Times